Izolacja termiczna fundamentów powinna być odpowiednio zaprojektowana i dostosowana do rodzaju konstrukcji budynku oraz warunków gruntowych. W praktyce stosuje się trzy główne metody ocieplania fundamentów: pionową, poziomą lub połączenie obu sposobów. Każda z nich pełni inną funkcję i ma swoje zastosowanie.
1. Izolacja pionowa fundamentów
Izolacja pionowa polega na ociepleniu ścian fundamentowych od zewnątrz (rzadziej od wewnątrz). Jest to najczęściej stosowany sposób, szczególnie w tradycyjnych fundamentach i piwnicach.
Zastosowanie i korzyści:
- Redukuje straty ciepła przez ściany fundamentowe.
- Chroni fundamenty przed przemarzaniem.
- Wspomaga ochronę hydroizolacji przed uszkodzeniami mechanicznymi.
- Dobrze współpracuje z drenażem, wspomagając odprowadzanie wody z gruntu.
Płyty styropianowe lub XPS montuje się bezpośrednio na warstwę hydroizolacji, przyklejając je na specjalny klej odporny na wilgoć. Całość można dodatkowo zabezpieczyć folią kubełkową.
2. Izolacja pozioma fundamentów
Izolacja pozioma znajduje zastosowanie głównie w płytach fundamentowych lub w budynkach energooszczędnych i pasywnych. Polega na ociepleniu fundamentu od spodu, czyli pod płytą fundamentową, lub na wykonaniu poziomej warstwy termoizolacyjnej pomiędzy fundamentem a posadzką.
Zastosowanie i korzyści:
- Redukuje straty ciepła przez podłogę na gruncie.
- Zapobiega przemarzaniu całej konstrukcji fundamentu.
- Stosowana w domach bez piwnic oraz w nowoczesnych budynkach z płytą fundamentową.
Do tego celu najlepiej sprawdza się polistyren ekstrudowany (XPS) lub płyty PIR, które są wytrzymałe na obciążenia i praktycznie nienasiąkliwe. Warstwę termoizolacyjną układa się na wyrównanym podłożu z zagęszczonego piasku, a na niej wykonuje się płytę fundamentową.
3. Połączenie izolacji pionowej i poziomej (z obu stron)
Najlepsze efekty termiczne i ochronne osiąga się, stosując izolację zarówno pionową, jak i poziomą. Jest to szczególnie zalecane w przypadku domów energooszczędnych i pasywnych, gdzie straty ciepła muszą być minimalne.
Jak to działa?
- Izolacja pionowa zapobiega ucieczce ciepła przez ściany fundamentowe i chroni przed przemarzaniem.
- Izolacja pozioma pod płytą fundamentową (lub w poziomie posadzki) zapobiega utracie ciepła do gruntu.
Płyty termoizolacyjne układa się w taki sposób, aby izolacja pionowa i pozioma tworzyły ciągłą warstwę bez mostków termicznych. Ważne jest, aby ich styki były dokładnie dopasowane i uszczelnione.
Korzyści z połączenia izolacji pionowej i poziomej:
- Minimalizacja strat ciepła w całej konstrukcji fundamentu.
- Lepsza ochrona przed wilgocią i przemarzaniem.
- Komfort cieplny, szczególnie w budynkach z ogrzewaniem podłogowym.
Który sposób wybrać?
- Tylko pionowo: W domach z tradycyjnymi fundamentami bez piwnic, gdzie nie ma dużego nacisku na energooszczędność.
- Tylko poziomo: W domach z płytą fundamentową lub posadzką na gruncie.
- Z obu stron: W domach energooszczędnych, pasywnych lub w trudnych warunkach gruntowych, gdzie ważne jest zminimalizowanie strat ciepła i maksymalna ochrona przed wilgocią.
Podsumowanie
Ocieplenie fundamentów może być wykonane pionowo, poziomo lub z obu stron, w zależności od rodzaju budynku i oczekiwanego poziomu izolacji termicznej. Połączenie izolacji pionowej i poziomej jest rozwiązaniem najbardziej efektywnym, ale również kosztownym. Kluczowe jest dobranie odpowiednich materiałów (np. XPS, EPS) oraz wykonanie izolacji z należytą starannością, aby uniknąć mostków termicznych i zapewnić trwałość fundamentów.